Jacek Soplica-dynamiczny bohater ”Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza

Daniel

Bohater dynamiczny to taki, który ulega pełnej metamorfozie. Zazwyczaj zmiana ta dokonuje się pod wpływem jakichś dramatycznych wydarzeń lub zwrotów akcji, Bohaterami dynamicznymi jest na przykład Makbet z tragedii Szekspira czy Balladyna z dramatu Juliusza Słowackiego. Tego typu przemiany uatrakcyjniają akcję, mobilizują czytelnika do refleksyjnego czytania danego utworu do końca.

Młody warchoł-Jacek Soplica przed przemianą.

Młodość Jacka Soplicy pełna była awantur, bijatyk i uczt. Ten bohater epopei Adama Mickiewicza ”Pan Tadeusz” stał się przyjacielem magnata Stolnika Horeszko. Soplica miał posłuch u szlachty, był ich wodzem. Głosowali oni na sejmikach szlacheckich zgodnie z nakazem Jacka. Sprytnie wykorzystał to Stolnik, który zapraszał Soplicę do swojego zamku, traktował jak przyjaciela, ale prawda była taka, ze rozbił to tylko dla politycznych korzyści. Gdy Jacek chciał się oświadczyć i prosić o rękę Ewy Horeszkówny, Stolnik podał mi czarną polewkę, czyli rosół zaprawiony krwią. W Polsce sarmackiej był to znak odmowny dla kawalera starającego się o rękę danej panny. Ewa została szybko wydana za mąż za bogatego i wpływowego mężczyznę, którego nie kochała. Zrozpaczony Jacek popadł w rozpacz, całymi nocami krążył wokół domu ukochanej licząc na krótkie spotkanie z nią. Kiedy Rosjanie najechali zamek Horeszków, Soplica wykorzystał moment i pod wpływem impulsu zastrzelił dumnego Stolnika Horeszko. Ten czyn odmienił życie Jacka. Został okrzyknięty zdrajcą narodowym, posadzono go-niesłusznie-o sprowadzenie Rosjan do Soplicowa.

Ksiądz Robak na znak pokuty.

Jacek Soplica musiał uciekać z Litwy. Ożenił się z przypadkową kobietą, z którą miał syna Tadeusza. Popadł w alkoholizm, co doprowadziło jego żonę do śmierci ze zgryzoty. Powodowany wyrzutami sumienia bohater postanowił się zrehabilitować. Syna oddał na wychowanie swojemu bratu-Sędziemu Soplicy, wdział habit mnicha i imię ”Robak” na znak pokuty i chęci naprawienia błędów z przeszłości. Wziął udział w kampanii Napoleona, bo wierzył, że dzięki temu francuskiemu dowódcy Polska będzie w stanie odzyskać niepodległość. Po latach Robak powrócił do Soplicowa, ale nikomu nie ujawnił swej tożsamości. Organizował powstanie antyrosyjskie na Litwie, agitował do tego szlachtę w karczmie Jankiela. Podczas polowania uratował życie Hrabiemu, ostatniemu żyjącemu potomkowi Stolnika Horeszko. Gdy Rosjanie napadli na Soplicowo, uratował życie Gerwazemu i Tadeuszowi, ale przypłacił to życiem.  Podczas walki otworzyła mu się stara rana, której nijak nie dało się zamknąć. Na łożu śmierci Jacek wyznaje wszystkie swoje winy, dostaje rozgrzeszenie od swojego największego wroga-Gerwazego Rębajło. Po jego śmierci nastąpiła całkowita jego rehabilitacja, imię jego zostało oczyszczone z wszelkich zarzutów i został odznaczony medalem Legii Honorowej.

Zwyczaje i obyczaje w ”Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza

Daniel

”Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza jest nazywany ”Biblią polskości” z powodu licznych zawartych tam opisów staropolskich zwyczajów i tradycji staropolskich. Ten romantyczny wieszcz narodowy chciał utrwalić na kartach swojej epopei obyczaje składające się na polskość, by nie uległa ona zapomnieniu.

Zwyczaje związane z domostwem i gospodarstwem.

Według Mickiewicza tradycyjny polski dom powinien w wystroju wnętrz zaznaczać swoje przywiązanie do ojczyzny. W dworku Sędziego Soplicy na ścianach salonu wisiały portrety bohaterów narodowych takich jak Tadeusz Kościuszko, Tadeusz Rejtan, Tadeusz Korsak czy Jakub Jasiński. Znajdujący się w domu zegar kurantowy wygrywał co godzinę melodię ”Mazurka Dąbrowskiego”. Właściciel domu-Sędzia Soplica-ubierał się tylko w prawdziwy polski strój szlachecki, na który składał się żupan, kontusz i złoty, bogato zdobiony pas słucki. Polski sarmata był również doskonałym gospodarzem i pracodawcą. Sam doglądał prac na polu, pozwalał pracować chłopom tylko do zachodu słońca, codziennie wieczorem robił obchód swoich włości zgodnie z porzekadłem ”Pańskie oko konia tuczy”. Goście Soplicy zasiadali do posiłków przy stole zgodnie z zasadą, ze najważniejsze miejsce przy nim zajmowali goście najstarsi i najwyżsi stanowiskiem. W epopei Mickiewicza był to Podkomorzy. Podczas uczt mężczyźni mieli obowiązek usługiwać kobietom oraz zabawiać je ciekawą rozmową. Sam Sędzia przykładał wielką wagę do przestrzegania dobrych obyczajów i kultury słowa, co ma swoje odzwierciedlenie w nauce Sędziego o grzeczności. 

Wiejskie rozrywki zgodne z tradycjami.

Goście dworku w Soplicowie spędzają wolny czas przyjemnie i pożytecznie. Hrabia Horeszko szkicował polskie krajobrazy, choć tak naprawdę cenił tylko włoskie pejzaże. Telimena czytała poezje w Świątyni Dumania ukrytej w głębi lasu. Gromadnie chadzano na spacery, ale każdy pilnował swojego miejsca w szeregu. Podczas grzybobrania ubierano specjalne stroje, które upodabniały zbierających do ”elizejskich cieni”. Nie można było w lesie rozmawiać, a podczas wyszukiwania prawdziwków czy kani należało oddać się refleksji i kontemplacji. Na polowania udawano się po porannej mszy świętej w leśnej kaplicy w intencji św. Huberta, po jego zakończeniu Wojski Hreczecha grał na rogu i spożywano pyszny, staropolski bigos.

 

Najbardziej znana Inwokacja – ”Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza.

Daniel

”Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza to polska epopeja narodowa. Nazywamy ją tak z uwagi na określone cechy gatunkowe, które ten utwór posiada. Pierwowzorem tego gatunku literackiego są antyczne eposy Homera ”Iliada” i ”Odyseja”. Aby dzieło mogło zyskać nazwę eposu, musi spełniać określone warunki. Jednym z nich jest wierszowana forma, ukazywanie konkretnego społeczeństwa na tle ważnych dla niego wydarzeń historycznych czy występowanie na początku inwokacji, czyli rozbudowanej apostrofy.

Do kogo skierowana jest Inwokacja ”Pana Tadeusza”?

Apostrofa to uroczysty zwrot skierowany do Boga, bóstwa czy idei. Wymaga stylu wysokiego, uroczystych zwrotów pełnych patosu. Mickiewicz w Inwokacji ”Pana Tadeusza” najpierw zwraca się do swej małej ojczyzny Litwy. Personifikuje ją, uznaje za wartość najwyższą w życiu człowieka i dochodzi do wniosku, że ludzie nie cenią swych ojczystych gniazd, póki ich nie stracą. Adresatkami Inwokacji są też trzy Matki Boskie: Ostrobramska z Wilna, Nowogródzka i Częstochowska. Narrator zawdzięcza im życie, zdrowie i poczucie bezpieczeństwa. To w Maryi upatruje siły, dzięki której powrót do rodzinnej Litwy stanie się możliwy. Mickiewicz zdawał sobie sprawę, że fizycznie ten powrót nie dojdzie do skutku, dlatego prosi Matkę Boską o przeniesienie chociaż jego duszy na łono ojczystego kraju.

Jak wygląda Litwa marzeń narratora ”Pana Tadeusza”?

Urzeczywistnieniem wyobrażeń Litwy dla Mickiewicza staje się obraz nieistniejącej na mapie wsi Soplicowo. Jej właścicielem jest Sędzia Soplica, patriota i przedstawiciel polskiej szlachty. Jego dworek znajduje się na wzgórzu porośniętym brzozami, dom otoczony jest topolami, które dają upragniony cień podczas upalnych dni. Wokół domu roztaczają się cudowne widoki na pola żyta, pszenicy, gryki czy koniczyny. W stodole nie mieszczą się płody rolne, okoliczne ziemie są żyzne i obfite w bujną roślinność. Całości dopełnia rzeka Niemen. Dominują tam barwy błękitu, złota, srebra, zieleni, które mają symbolizować dostatek i szczęście, które towarzyszy mieszkańcom najbliższych okolic.